KAVUŞAN HÖYÜK KAZILARI

Kavuşan Höyük, Diyarbakır İli, Bismil İlçesi'nin 10 km güneydoğusunda, Yenice Köyü, İnardı Mezraa sınırları içinde ve Şeyhan Çay'ının Dicle Nehri ile birleştiği noktanın hemen doğusunda yer almaktadır (Resim 1).

Diyarbakır Müzesi Müdürlüğü'nün başkanlığı ve Ege Üniversitesi Arkeoloji Bölümü'nden Prof.Dr.Gülriz Kozbe'nin bilimsel sorumluluğunda 2001, 2002 yıllan ile 2005-2008 yılları arasında altı sezon boyunca gerçekleştirilen kazılar

Kavuşan Höyük teki tabakalarına İslam Mezarlığı (modern), Orta Çağ (12. - 14.yy), Hellenistik Çağ (MÖ 4.yy), Post-Assur Dönem, Geç Demir Çağ(MÖ612-MÖ4.yy),AssurDönemi(MÖ lO.yy-MÖ 612), Demir Çağ (MÖ 12. - 10.yy),Mittanni-te hamr Dooam Geç Tunç Çağ (MÖ 15. -13.yy),MÖ3.binyılsonu/2.binyıl başı(ETÇ sonu / OTÇ başı),MÖ3.bin yılının 2.yarısı  Asur Dönemine ait in situ dibek taşları, silolar ve tandırlar ortaya çıkarılmıştır.

Yeni Asur Dönemi, Kavuşan Höyük'ün yaygın yerleşim gören katlarından biridir. Kavuşan Höyük'te yüzden fazla ağırşağın ele geçmesi dokumacılığın, Kavuşan Höyük'te önemli bir geçim kaynağı olduğunu ve tekstil ticaretinde önemli bir paya sahip olduğunu gösterebilir (Resim 2).

Höyük mimarisi çok iyi izlenememektedir. Bu dönemine ait tek mimari buluntu 33 adet kabın in situ olarak ele geçtiği depolama mekanıdır (Resim 3).

Yeni Asur Dönemine ait başka önemli buluntu ise, Basit Toprak Gömü, Yakarak Gömü, Çömlek îçi Gömünün görüldüğü mezarlık alanıdır (Resim 4).

Yeni Asur Döneminin yapı katma ait henüz bölgede bir başka benzeri olmayan diğer bir mimari buluntuda Şarap Dini indirme Kuyusudur (Resim 5).

Mitanni/Orta Assur şeklinde bir arada değerlendirilen yapı katının mimarisi, üst katta yer alan Erken Demir Çağ çukurlan iarafindan tahrip edildiği için tam bir plan verememektedir.

MÖ 3. binyıl sonu/2 .binyıl başına tarihlenen VIII. Kat, Kavuşan Höyük'de Yeni Assur Katı kadar yaygın olarak karşımıza çıkmaktadır. İçinde ağız kenan koyu renk bant bezemeli portakal renkli çanaklar, kızıl-kahve boya astarlı mallar, Jezira gri mallar ve yerel pişirme kapları gibi mal gruplarının ele geçtiği, büyük bir yangın geçirmiş depolama mekanı bulunur (Resim 6).

MÖ 3. binyılın ikinci yansına, bir başka deyişle, Erken Tunç Çağ'a tarihlenen IX. Kat, şimdililk Kavuşan stratigrafisinin son katı gibi görünmektedir. Bu dönemi höyükte, eritme ocakları, ocaklı veya ocaksız kerpiç mekanlar temsil etmektedir saman yüzlü mallar ve kaba mallar sayısal olarak artarken üst katlardan tanıdığımız mal grupları azalmaktadır.

It is located in Inardi field; the village ofYenice; about 10 km southeast of the district of Bismil in the district of Diyarbakir. es mmediately to the east of the joining point of Seyhan stream and Tigris; about 65-70 m south of the bank of Tigris.

The northern half of the mound is destructed by the inundation of Tigris. The southern foots are fîlled with the alluvium ad nd taycr carried by Scyban stream. The whole surface of the mound is damaged by agricultural activities. According to the surface findssettlement measures 175 m in east-west and 75 m in north-south directions. It measures 8 m at the north and 2 m at the south the north skirt of the mound is crossed by Tigris and agricultural activities are being done.

Gözde ARSLAN*

KAYNAKÇA

KOZBE. Gülriz 2008, Kavuşan Höyük Kazısı Arşivi

Resim 1: Kavuşan Höyük genel görünüm

Resim 2: Ağırşaklar,Resim 3: Depolama Mekanı,Resim 4: Ölü Gömme Geleneği

Resim 5: Şarap Dinlendirme Kuyusu, Resim 6: Adız kenarı koyu renk bant bezemeli portakal renkli çanaklar, kızıl-kahve boya astarlı mallar.