Header Ads


ARYKANDA / ANTALYA FİNİKE

ARYKANDA ADI VE MENŞEİ
Finike'nin gösterişli kenti Arykanda , antik dönem için önemli bir yer arz eder.
Kentin arkeoloji değerine bakmadan önce tarihi ve menşei hakkında kısa bilgi vermek faydalı olur.
Arykanda bağlı bulunduğu coğrafya itibari ile Akdeniz havzasında yer alır ve etrafındaki kültürlerden etkilenmiştir.Burada Toroslarda hüküm süren ve Hurrilerin çağdaşı olan Luviler karşımıza çıkar.Arykanda kelimesi Luvi dilinde " Yüksek kayalık yeri , yüksek kayalığın yanındaki yer" olarak belirtilmiştir.


Kentin tarihi M.Ö VI.yy kadar gitmektedir.Bu dönemde Pers egemenliği altına giren kent ,zengin olmaya başlamıştır ancak asıl zenginliğini Büyük İskender zamanında yaşamıştır ve kent bu dönemde özgürlüğüne kavuşmuştur.2011 yazında kazısına dahil olduğum Prof.Dr.Cevdet Bayburtoğlu bu döneme ait izlerin çok az sayıda olduğunu hem bize hem yayınında bahsetmiştir.M.Ö 2.yy de Likya ile bağlantılılarını sürdüren kent , M.S yıllarda ( c.a 40 ) Roma ya bağlanmıştır ve egemenliğini tanımıştır.Volkanik bir arazi üzerinde olan Arykanda depremlerden etkilenmiştir.M.S.141 depreminden büyük zarar görmüştür.
Devrin zenginlerinden Opramoas’ın depremden zarar gören kente 10.000 dinar yardım yaptığı bulunan bir kitabede yazmaktadır. Ancak felaketler Arykandayı arka arkaya bulmuştur.M.S 243 te bir deprem daha olmuştur. Bu deprem bölgeyi çok etkilemiştir ve kent zenginliğinden uzaklaşmaya başlamış fakirleşme sürecine girmiştir.Roma imparatoru İmparator Maximianus Arykanda için bazı vergi indirimlerinde bile bulunmuşlardır.Bu durum Arykandayı geçici de olsa rahata kavuşturmuştur. Bu devirde yerleşim
Bazilika çevresi ile Nal tepesinde ve Büyük Hamam’ın olduğu sahada yoğunluk kazanmıştır.
(2011 Ağustos ta çektiğim Büyük hamam)


Arkeoloji çalışmaları ilk kez XIX yy.da Th.Mommsen kitabeleri incelemesi ile başlamıştır. Kentin tam yerini daha sonra Ch.Fellows Mommsen’in kitabelerine dayanarak bulmuştur. Kazı çalışmalarına 1978 de Ankara Dil Tarih Coğrafya Fakültesi adına Prof.Dr. Cevdet Bayburtluoğlu başlamış ve günümüze kadar bu kazılar devam etmektedir.Ancak rahatsızlığı sebebi ile kazıyı Hacettepe Üniversitesi adına hocam Doç.Dr Macit Tekinalp yürütmeye başlamıştır. Dik teraslar üzerine kurulmuş olan bu kentin en önemli kalıntıları arasında alt teras üzerindeki Gymnasium ve hamam ile yukarı terastaki Tiyatro,Odeon, Stadion,Agora ve küçük hamam gelmektedir. Ayrıca Akropol’de Traian ve Helios tapınakları ile Sebasteion (kutsal ev), Nal tepedeki Bazilika, doğu nekropolündeki Nekropol kilisesi de önemli kalıntılardır .Burada kentin genel profili Kültür Bakanlığının sitesinde de yer alan görünümü aşağıdaki gibidir.

1- Gözetleme Kulesi
2- Ticaret Agorası
3- Helios Tapınağı
4- Bouleuterion
5- Arşiv Yapısı
6- Sebastion /Kutsal Ev
7- Mağara Mezarları
8- Sarnıç
9- Stadion
10- Kutsal Alan
11- Bizans Ev
12- Tiyatro
13- Odeon
14- Devlet Agorası
15- Prytaneion
16- Nymphaion
17- Yamaç Hamamı
18- Bazilika
19- Sebastion-Traian Tapınağı
20- Batı Roma Villası
21- Batı Yamaç Evleri- Villan
22- Doğu Yamaç Evleri
23- Naltepesi Yapıları ve Hamamı
24- Küçük Hamam
25- Büyük Hamam- Gymnasion
26- Doğu Nekropolü
27- Şaraphane

Hiç yorum yok

www.arkeoloji.biz. Blogger tarafından desteklenmektedir.