AKHİLLEUS MOZAİĞİ

Akhilleus Yunan mythosuna en çok konu olmuş kişidir. Akhilleus, Peleus ile Thetis’in oğludur. Bir ölümlü olan Peleus ile gönülsüz evlenen Thetis çocuklarını kendisi gibi ölümsüz kılmak için ateşle yakarmış. Bir gece uyanan Peleus karısının çocuğu Akhilleus’u topuğundan tutup ateşe saldığını görmüş. Bunu gören Peleus’un tepesi atar, çocuğu annesinin elinden alarak karısını evden kovmuş. Başka bir efsaneye göre Thetis çocuğunu ateşte yakmamış, Styks ırmağına batırarak ölümsüzleştirirmiş. Bu nedenle Akhilleus’un annesinin eliyle tuttuğu ayak topuğu hariç hiçbir yerine silah işlemez olmuş derler. Dağda at adam Khiron tarafından yetiştirilen Akhilleus her konuda mahir, genç bir delikanlı olmuştur.

Akhalar ile Troyalılar arasında savaş başlamıştır ve Akhilleus savaşa katılmadığı takdirde savaş kazanılmayacaktır. Troya savaşına katılmaya karar veren Akhilleus’un savaşta ölmesini önlemek için babası, veya annesi Skyros adasına Kral Lykomedes’in sarayına gönderirler. Haremde yaşayan Akhilleus’a burada “kızıl saçlı” adı verilmiş ve Lykomedes’in kızlarından biri ile sevişmesinden Neoptolemos adlı bir oğlu dünyaya gelmiştir.

Akha’ların kahini Kalkhas’ın Akhilleus sefere katılmazsa Troya’nın alınmayacağını bildirmesi üzerine Odysseus yiğidi aramaya çıkar. Skyros’a varınca gezgin satıcı kılığına girerek Lykomedes’in haremine sokulur. Kızların önünde bohçasını açınca bir sürü kumaşın içinde birkaç kıymetli silah da çıkar.  Akhilleus bu silahları görünce dayanamaz, almaya kullanmaya can atar. Böylelikle kimliğini açığa vurur. Odysseus da onu peşine takıp Akha ordusunun toplandığı yere götürür.

Savaş meydanında Paris’in attığı ok ile topuğundan vurulan Akhilleus ölür. Topuğundan vurularak bir kişinin ölüp bilinmemektedir. Ancak burada mitolojik anlatım ile tarihi olayın iç içe girdiği açıktır.

Bu mozaikte tanrı soylu olan annesi tarafından ölümsüzleştirilmek üzere eğitilen Akhilleus’un içindeki vahşi erkeklik duygusunun eğitilemediği, o duygunun da eğitilebilinmesi için de gerçek yaşama girerek o duygunun her yönü ile doyuma ulaşmasıyla eğitildiği anlatılmaktadır.

Bu mozaik panoda Akhilleus mitolojisinin kalbi olan Akhilles’un kimliğinin ortaya çıkma sahnesi işlenmiştir.  Öndeki figürlerin soldan sağa doğru, arkadakilerin ise ters yönde işlenişi telaş ve hareketliliği sağlamıştır. Ayrıca mozaik panonun etrafının dalga motifleri ile verilişi; havuzun su ile dolduğunda görüntünün hareketli görünmesini sağlamaktadır.

Mozaik kendi adıyla anılan villaya ait havuz tabanına ait olup M.S 2 nci yüzyılda yapılmıştır.